نکاتی درباره طراحی آشپزخانه
آشپزخانه در ميان فضاهاي خانه بيشترين استفاده را پس از اتاق نشيمن دارد و عمدتاً توسط خانم خانه مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
آشپزخانه به عبارتي قلب خانه است، بنابراين لازم است علاوه بر رفع نيازهاي فيزيکي و فضايي به لحاظ روان شناختي نيز محيطي مطبوع و دلنشين باشد.
از آنجا که اين فضا به عنوان محل کار و فعاليت، و نه استراحت ، مطرح است ، ضمن آرامش بخش بودن نبايد يکنواخت باشد. با ايجاد تنوع مطلوب در رنگ، بافت و جنس اجزاي آن به صورتي هدفمند مي توان به ميزان قابل توجهي از خستگي چشم در آن کم کرد و آشپزخانه را به محيطي مشوق براي فعاليت تبديل نمود. وجود ارتباط بين اجزا و وسايل موجود در آشپزخانه از نظر محل قرار گيري ، رنگ ، جنس ، بافت و… است که به محيط آن وحدت مي بخشد و مجموعه کاملي را براي ما به نمايش مي گذارد.
در آشپزخانه بهتر است از يک يا دو رنگ هماهنگ و نزديک به عنوان زمينه استفاده کرد و يک يا دو رنگ ديگر را که داراي تضاد بيشتري هستند براي ايجاد تنوع مورد استفاده قرار داد. استفاده از رنگ هاي روشن و گرم به عنوان زمينه فضاي آشپزخانه را بزرگتر نشان مي دهد. رنگ هاي درخشان با تضاد بالا توجه را بيشتر به خود جلب مي کنند و رنگ هاي سرد و عميق جمع و جور به نظر مي رسند. رنگ هاي تيره غم انگيز ، و رنگ هاي روشن شادي بخش هستند. تنوع رنگي مي تواند در فضا پراکنده باشد که به اين ترتيب محيط را يکپارچه نشان مي دهد؛ در صورت تمرکز رنگي که براي تنوع انتخاب شده است آن نقطه يا محل چشمگير و با اهميت مي شود و بلافاصله توجه ديگران را به خود جلب مي کند.
در آشپزخانه هاي کوچک بهتر است امتداد رنگ سقف ، بخشي از ديوارها مثلاً تا بالاي کابينت ها را نيز فرا گيرد. به اين ترتيب فضا بزرگتر به نظر مي رسد.
خانم خانه پيوسته در آشپزخانه حرکت مي کند و به اين ترتيب ابعاد آشپزخانه و نحوه استقرار و ارتباط مراکز کاري (مثلث کار: ظرفشويي، يخچال، اجاق گاز) نقش مهمي در مسافتي که شخص طي مي کند دارد. تحقيقات نشان داده است که مساحت هفت متر مربع حداکثر سطح قابل قبولي است که فرد را کمتر خسته مي کند. به اين ترتيب فضايي با چهارده تا پانزده متر مربع بزرگترين فضايي است که شخص در آن بدون خستگي زياد فعاليت هاي مربوط به آشپزي را انجام مي دهد.
بيشترين استفاده در آشپزخانه از مرکز ظرفشويي است. بنابراين بهتر است از اتاق نشيمن يا غذاخوري به اين فضا ديد وجود نداشته باشد. در آشپزخانه هاي اوپن(OPEN) بزرگ يا متوسط بهتر است پيشخوان آشپزخانه مقابل ظرفشويي قرار نگيرد و آن بخش از آشپزخانه باز نباشد ، تا ساير قسمت هاي مرتب در معرض ديد قرار گيرد. در صورتي که يک يا دو سمت آشپزخانه (چه کوچک و چه بزرگ) به اتاق نشيمن يا هال باز باشد، مي توان با استفاده از وسايل تزييني روي بخشي از پيشخوان و ايجاد تضاد بين آن عناصر و زمينه آشپزخانه ، به ترتيبي پيشخوان آشپزخانه را چشمگير نمود و توجه افراد را از داخل آشپزخانه به آن منعطف کرد. با ايجاد نقطه يا سطح کانوني زيبا فضاي داخل کمتر به چشم مي آيد.
آشپزخانه شما با توجه به وسعت آن معمولاً به سه نوع روشنايي نياز دارد:
1- روشنايي عمومي براي فضا که از طريق لامپ سقفي تأمين مي شود.
2- روشنايي در زير کابينت هاي فوقاني براي سطح کار مورد استفاده، که معمولاً از لامپ هاي مهتابي ضعيف استفاده مي شود. اين روشنايي به ويژه در آشپزخانه هاي بزرگ ضروري است.
3- نور موضعي بر روي ظرفشويي يا پيشخوان آشپزخانه که از طريق لامپ هاي سقفي يا ديواري تأمين مي شود.