انواع گلدان با جنسها و شکلهاي مختلف در بازار وجود دارد، انتخاب اندازه و نوع گلدان در رشد و سلامت گياه هان اهميت زيادي دارد. ممکن است زيبايي يک ظرف قديمي شما را براي کاشتن گل و گياه در داخل آن وسوسه کند اما اگر ميخواهيد اين وسوسه هيجانانگيز نتيجه موفقي هم درپي داشته باشد، پيشنهاد ميکنيم آشنايي با گلدانهاي زير و علي الخصوص گلدان سراميکي و درنظر گرفتن گلدان مناسب براي هر گياه را در تصميمات خود لحاظ کنيد. انتخاب گلدان به اندازه و نوع گياه و ميزان احتياج آبياري گياه بستگي دارد و بايد سعي شود بهترين نوع گلدان را براي گياه انتخاب کرد.
گلدانهاي سفالي:
گلدانهايي هستند که به شکل سنتي وجود داشته و هنوز هم مورد استفاده قرار ميگيرند وجود منافذ در بدنه گلدانهاي سفالي مسئلهاي است که موجب سرعت بخشيدن به خشک شدن خاک درون گلدان بعد از آبياري ميشود شايد شما نيز نواحي سفيد رنگي را بر روي ديواره اين گلدانها ديده باشيد اين نواحي ناشي از تبخير آب از ديواره و باقي ماندن عناصر موجود در آب بر روي ديواره گلدان است به همين دليل اين گلدانها اصولاً مناسب گياهاني که به شور شدن خاک (باقي ماندن عناصر و املاح در ديواره گلدان باعث شوري خاک ميشود) بعد از آبياري حساس هستند مانند بنفشه افريقايي نيست.
گياهاني مناسب اين نوع گلدانها هستند که به رطوبت ماندگار خاک نياز ندارند مثلاً کاکتوسها و سايد گياهان با برگهاي آبدار گياهان گوشتي و يا ساير گياهان مشابه را ميتوان در گلدان سفالي کاشت. اگر به دليل داشتن تعدادي از گلدانهاي سفالي قصد استفاده از آنان را داريد بهتر است ديواره بيروني و داخلي گلدانها را با رنگهاي اکرليک يا روغني رنگ کنيد با اينکار عايق بندي انجام ميشود. عيب گلدانهاي سفالي سنگين بودن گلدان و احتمال شکستنان حين جابجايي است البته در مورد گياهان که برگسار انبوه و سنگين دارند سنگيني وزن گلدان مانع واژگوني ميشود.
اگر قصد استفاده مجدد از گلدانهاي سفالي را داريد حتماً به مدت نيم ساعت آنان را درون آب به گداريد تا املاح جمع شده ديواره شسته و تيز شود. و بعد از ضد عفوني با سم قارچ و حشرات از آنان براي کاشت گياه استفاده کنيد.
گلدانهاي سراميکي:
مانند گلدانهاي سفالي وزن زيادي دارند اما مانند گلدانهاي سفالي بدنه متخلخل ندارند اگر چه گلدانهاي سفالي که بدنه نازکتري دارند وزن سبکتري هم دارند اما نسبت به انواع ديگر زودتر ترک ميخورند اين گلدانها وقتي در معرض يخ زدگي قرار ميگيرند احتمال شکستن آنها وجود دارد. همچنين اين گلدانها گرما را به مدت طولانيتري در خود نگه ميدارند و نسبت به گلدانهاي پلاستيکي ديرتر خشک ميشوند و اين مسئله ميتواند به ريشههاي گياه آسيب برساند.
گلدانهاي سراميکي لعابدار رطوبت را بهتر از گلدانهاي سفالي نگهداري ميکنند و تا حد زيادي همانند گلدانهاي پلاستيکي از ابن نظر عمل ميکنند از گلدانهاي سراميکي بيشتر براي بن ساي استفاده ميشود.
گلدانهاي سيماني:
اين نوع از گلدانها معمولاً مصرف خانگي ندارند و در طراحيهاي فضاي شهر يا پارکها مورد استفاده قرار ميگيرند اين گلدانها وزن زيادي دارند و در برابر تغييرات دمايي مقاوم هستند و تا حد زيادي از ريشه گياهان در برابر اين مسئله محافظت ميکنند اما از آنجا که در ساخت گلدانهاي سيماني آهک بکار ميرود اين مسئله ميتواند در رشد گياه داخلان تأثير منفي بگذارد بنابراين اگر قصد استفاده از اين گلدانها را داريد قبل از کاشت گياه داخل آنان چندين مرتبه به شکل کامل اين گلدانها را با آب شستشو دهيد تا جايي که امکان دارد آهک آن شسته شود.
گلدانهاي چوبي:
گلدانهاي چوبي از جمله گلدانهايي هستند که داراي تخلخل ميباشند اما ميزان تخلخل آنها از گلدانهاي رسي کمتر است چوب به مرور زمان در اثر رطوبت ميپوسد و از بين ميرود گاهي ديواره داخل گلدانهاي چوبي را با پلاستيک ميپوشانند تا عمر آنها را افزايشش دهند.اصولاً گلدانهاي چوبي براي کاشت و نگهداري نهال درختان و درختچههاي بزرگ استفاده ميشود اين گياهان ممکن است براي چند سال در اين گلدانها نگهداري شوند.
گلدانهاي چوبي تا حد قابل قبولي ريشههاي گياه را از خطر گرم شدن در اثر تابش نور خورشيد محافظت ميکنند. اگر قصد استفاده از مواد محافظت کننده چوب را داريد موادي استفاده کنيد که تأثير منفي بر روي گياه نداشته باشد. اصولاً چوبهاي درختاني همانند سرو و سدر در برابر پوسيدگي مقاومت خوبي دارند.
گلدانهاي ارگانيک:
گلدانهاي ارگانيک از مواد موجود در طبيعت همانند فيبر چوب. انواع پيت. کوکوپيت و الياف نارگيل ساخته شدهاند.اين گلدانها خشک هستند و براي مدت طولاني ميتوان آنان را انبار کرد اما به محض مرطوب شدن و قرار گرفتن در خاک توسط عوامل زنده خاک همانند انواع باکتريهاي مفيد خاک تجزيه شده و مصرف ميشوند.
بنابراين زماني که گياهان را در اين نوع گلدان ميکاريد و قصد انتقال گياه را به خاک اصلي داريد نيازي به بيرون آوردن گياه از اين گلدانها نيست و با همان گلدان ميتوان به خاک منتقل کرد همچنين ثابت شده است که ريشه گياهان اصولاً در چنين گلدانهايي در مقايسه با گلدانهاي پلاستيکي بهتر و عميقتر رشد ميکنند.
گلدانهاي ارگانيک
گلدانهاي پلي استيرن (فوم):
از مواد شيميايي بر پايه پلي استيرن ساخته ميشوند و معمولاً سفيد يا سفيد مايل به خاکستري هستند و به دليل سبکي وزن اندازه و شکلهاي متنوع و گوناگون و قيمت مناسب مورد توجه قرار گرفتهاند.
البته نوعي که عمق کوتاهي دارند خيلي به سرعت گرم و داغ ميشوند و ميتوانند منجر به آسيب رسيدن به ريشههاي گياه شوند.